جدول زمانی رفتارهای اجتماعی کودکان

تولد تا سه ماهگی

• تماس چشمی برقرار می‌‌کند.
• غان و غون می‌کند.
• صورتش را برای شما کج و کوله می‌کند.
• ممکن است برخی از حالات چهرهٔ ‌شما را تقلید کند.

سه تا شش ماهگی

• با رغبت لبخند می‌زند و حتی شروع به خندیدن می‌کند.
• تعامل و ارتباط با افراد جدید را دوست دارد.
• از بازی‌ای مثل دالی‌موشه لذت می‌برد.
• او به تدریج درک می‌کند که یک موجود جدا و مستقل از دیگران است.
• یادتان باشد اگر کودک تان به مراقبان و نزدیکانش لبخند نمی‌زند، از برقراری ارتباط چشمی پرهیز می‌کند یا به تعامل با افراد بی‌علاقه به نظر می‌رسد، حتماً با پزشکش مشورت کنید.

شش تا ۹ ماهگی

• ارتباط با افراد آشنا را ترجیح می‌دهد.
• ممکن است اولین علائم اضطراب جدایی را نشان دهد.
• دوست ندارد از شما دور شود.
• ممکن است به یک کودک دیگر مثلاً با نگاه کردن به او، دست زدن به او یا غلت خوردن به سویش علاقه نشان دهد.
• به شنیدن اسم خودش واکنش نشان می‌دهد.

۱۰تا ۱۲ ماهگی

• از بازی کردن نزدیک کودکان دیگر لذت می‌برد اما هنوز با آنها بازی نمی‌کند.
• نگاه کردن به کودکان دیگر و تقلید از کارهای آنها را دوست دارد.
• اضطراب جدایی نیز ممکن است در کودک بیشتر شود.

۱۳ تا ۱۸ ماهگی

• شروع به صحبت کردن می‌کند که به گسترش روابط اجتماعی او کمک خواهد کرد.
• تا ۱۸ ماهگی دیگر می‌تواند دستورات ساده و یک کلمه‌ای را بفهمد و انجام دهد.
• بازی موازی یعنی بازی کردن در کنار بچه‌های دیگر و نه با آنها را ادامه می‌دهد.
• همچنین اضطراب جدایی احتمالاً در این سن‌ها به اوج خود می‌رسد.

۱۹ تا ۲۴ ماهگی

• با بغل کردن و بوسیدن محبت خود را نشان می‌دهد، هرچند برخی کودکان به طور طبیعی خیلی بغلی نیستند و برخی از کودکان که معمولاً خون‌گرم هستند نیز وارد یک دورهٔ دیرجوشی می‌شوند.
• کودک ممکن است در تعامل و ارتباط با بزرگسالانی که نمی‌شناسند خجالتی باشد.
• او به‌ تدریج به بازی کردن با بچه‌های دیگر علاقه‌مند می‌شود اما هنوز دوست ندارد چیزی را با کسی تقسیم کند.

دو تا سه سالگی

• یک یا دو نفر از دوستانش را به دیگران ترجیح می‌دهد که احتمالاً آنها هم نوپا هستند.
• ممکن است با یک دوست خیالی صحبت یا بازی کند.
• رفتار کودک در تقسیم کردن چیزهایش و نوبتی بازی کردن بهتر شده است اما هنوز راه زیادی در پیش دارد.
• گاهی نیز ممکن است پرخاشگر شود و برای محافظت از فضا یا متعلقاتش دیگران را بزند یا گاز بگیرد.
• به‌ تدریج احساسات دیگران را بیشتر درک می‌کند اما هنوز خودمحور است و قادر نیست که کاملاً خودش را جای دیگران بگذارد.
• از بازی در حضور بزرگسالان نیز بیشتر لذت می‌برد.
• اگر نگرانید که رفتار خشونت‌آمیز کودک تان غیرطبیعی باشد و در عملکرد طبیعی او اختلال ایجاد کند، بهتر است این موضوع را با پزشک کودک مطرح کنید.

سه تا چهار سالگی

• اطمینان بیشتری به خود پیدا می‌کند و مستقل‌تر می‌شود، اما هنوز به توجه و راهنمایی شما نیاز دارد.
• سؤالات زیادی می‌پرسد که با «چرا» شروع می‌شود یا به «چیست» ختم خواهد شد.
• از تماشای دیگران و تعامل با آنها چیزهای زیادی در مورد روابط اجتماعی می‌آموزد.
• کودک ممکن است با همبازی‌هایش دعوا کند، به ویژه اگر بچه‌ای سرسخت و با اراده است اما با آنها مهربان هم هست.
• او بازی‌ها‌ را شروع می‌کند، بازی‌هایی ابداع می‌کند و ممکن است از بازی‌های نمایشی با دیگران و به تنهایی لذت ببرد.
• او همچنین می‌تواند از بازی‌های گروهی ساختاریافته مثل بازی «تخم‌مرغ گندیده» لذت ببرد.
• حتی ممکن است بازی‌های فکری را اگر قوانین شان انعطاف‌پذیر است دوست داشته باشد.
• رفتار کودک بدون تحریک یا کمک بزرگسالان در تقسیم چیزهایش با دیگران و رعایت نوبت بهتر می‌شود.
• توانایی همدردی و بازی تعاملی نیز ممکن است در کودکانی که خواهر و برادری دارند یا زمان بیشتری را در مدرسه یا مهدکودک می‌گذرانند زودتر ایجاد شود.

کودک پنج ساله

• حس همدردی را نشان می‌دهد.
• دوستی واقعی ایجاد می‌کند.
• به نظر دوستانش اهمیت می‌دهد و می‌خواهد خودش را با آنها جور کند.
• بیشتر از همیشه می‌تواند چیزهایش را با دیگران تقسیم کند، هرچند هنوز ممکن است در اولویت دادن نیازهای دیگران بر خواسته‌های خودش مشکل داشته باشد.
• مهدکودک به احتمال زیاد او را مستقل‌ تر می‌کند.
• از صحبت کردن با شما و تعریف کردن ماجراها نیز لذت می‌برد.

شش تا هشت سالگی

• روش تعامل شما با دیگران را تقلید می‌کند، بنابراین الگوسازی برای او از لحاظ احترام گذاشتن و مهربان بودن اهمیت دارد.
• کودک همچنان محبتش را به شما نشان می‌دهد اما در سال‌های آینده کمتر به نشان دادن آن در مقابل چشم دیگران تمایل دارد.
• کودک برای مدت طولانی‌تری قادر به بازی است و این بازی‌ها هرچه نرم‌ تر پیش می‌رود که تا حدی ناشی از این است که او در رعایت نوبت بازی بهتر شده است و هنگام باختن در بازی‌ها هم باختش را بهتر و با وقار بیشتری می‌پذیرد.
• ممکن است آمادهٔ خوابیدن در خانهٔ دوستانش یا حتی اردو رفتن باشد.
• بیشتر ترجیح می‌دهد که با کودکان هم‌جنسش بازی کند.
• شاید یک دوست صمیمی داشته باشد، هرچند ممکن است این دوست صمیمی‌اش را سریع عوض کند.
• به دنبال تأیید همسالانش است. اغلب از دوستانش تقلید می‌کند و هم رفتارهای خوب و هم رفتارهای بدی را از آنها یاد می‌گیرد.
• ممکن است بیشتر از قبل بخواهد تنها باشد. این کمک می‌کند که احساس فردیت کودک بیشتر شود که یک مرحلهٔ انتقالی مهم قبل از دورهٔ بلوغ است.
• حس شوخ‌ طبعی کودک رشد کرده است و اکنون جوک‌هایی می‌گوید که واقعاً معنا دارد.
• کودک به‌ تدریج می‌فهمد که یک شهروند خوب بودن، عضوی از جامعه بودن و هم‌کلاسی بودن چه معنایی دارد.